Nedersaksisch

Nederland is een nieuwe officiële taal rijker, en Translation Kings zou Translation Kings niet zijn als ze niet direct op zoek zou gaan naar vertalers die deze nieuwe taal, het Nedersaksisch, machtig zijn. Maar eerst een kleine quiz: Hoeveel officiële talen heeft Nederland? Lees verder voor het antwoord.

Een spectaculaire geschiedenis

Bij Nedersaksisch denken we aan een streektaal. Maar het is heel wat meer. Het taalgebied van het Nedersaksisch strekt zich namelijk uit van Groningen, Drenthe, Overijsel en de Veluwe-streek in Gelderland tot aan de Poolse grens, waarbij het taalgebied met een sierlijk boogje om Berlijn heen krult. Er bestaan ook nog kleine Nedersaksische sprekende gemeenschappen in Denemarken, Polen en zelfs Rusland.

De gemeenschappelijke taal van Noord-Europa

De geschiedenis van het Nedersaksisch is bepaald spectaculair te noemen, en zijn invloed is heel groot geweest op een aantal Noord-Europese talen. Pak er maar eens een middeleeuwse kaart bij van de Hanze-steden en je ziet dat die steden voor het overgrote deel in het Nedersaksische taalgebied liggen. Sterker nog; het Nedersaksisch werd gebruikt als officiële gemeenschappelijke taal tussen de Hanzesteden onderling. Die Hanzesteden, een middeleeuws samenwerkingsverband van steden in het huidige Nederland, België, Duistland en gebieden rond de Oostzee vormden goed beschouwd een soort ‘Europese Unie avant la lettre’, met zoals gezegd het Nedersaksisch als gemeenschappelijke taal. Dat Nedersaksisch was dus niet zomaar een taaltje, het was dé Noord-Europese taal! Het had dezelfde functie als het Engels nu.

De invloed van het Nedersaksisch op andere talen

Het zal duidelijk zijn dat het Nedersaksisch dus niet alleen van grote invloed is geweest op de ontwikkeling van het Nederlands en het Duits, maar ook op de Scandinavische talen (tot wel 60% van de woorden). Dat is de reden dat Scandinavische talen voor ons relatief gemakkelijk te leren zijn.

Erkenning als taal

Overal zijn streektalen aan een opmars bezig, en zo staan ook de verschillende Nedersaksische streektalen weer volop in de belangstelling. In Duitsland is het al een tijdje een erkende taal, nu volgt Nederland ook. Hier vallen o.a. het Grönnegs, Drèents, Stellingwarfs, Urkers, Sallaans, Oost-Veluws, West-Veluws, Tweants en Achterhooks onder het Nedersaksisch.

Hoe schrijf je het Nedersaksisch?

Het Nedersaksisch is voorlopig nog wel een taal zonder eenduidige schrijfwijze, een proces dat bemoeilijkt wordt door de verschillen tussen de Nederlandse en Duitse orthografie. Een recente poging om tot één schrijfwijze te komen is de ‘Nysassiske Skryvwyse’ wat uitgeknobbeld is door de Duits– en Nederlands-Nedersaksische Wikipediagemeenschap. Een andere goed ontwikkelde versie van het Nedersaksisch is de ‘Sass’sche Schrievwies’. Die eenduidige schrijfwijze gaat er wel komen. Tot die tijd zullen onze Nedersaksische vertalers – waarvan we de eerste inmiddels gevonden hebben – in hun eigen streek-Nedersaksisch schrijven.

Wij houden de vinger aan de pols.

En dan de uitslag van de quiz: Nederland heeft inmiddels 5 officiële talen. Nederlands, Fries, en het onlangs tot taal verheven Nedersaksisch. En dan zijn er in de Cariben nog het Papiaments (Bonaire) en het Engels (Saba, St. Eustatius). Goed om te weten voor degenen die mee gaan doen aan het programma De Slimste Mens.